नव्या राष्ट्रीय शिक्षण धोरणानुसार (NEP-2020), महाराष्ट्रातील शालेय अभ्यासक्रम लवकरच बदलणार आहे. इयत्ता तिसरी ते बारावीपर्यंतच्या वर्गांसाठी राज्याचा अभ्यासक्रम आराखडा तयार करण्यात आला आहे. पुढील शैक्षणिक सत्रात सर्व वर्गांच्या पाठ्यपुस्तकांमध्ये बदल होण्याची शक्यता आहे. राज्य शिक्षण संशोधन व प्रशिक्षण परिषद (SCERT) ने हा आराखडा खुला केला असून, त्यावर ३ जूनपर्यंत सूचना मागविल्या आहेत.
10 वी-12वीचा निकाल पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
केंद्र सरकारने NEP-2020 नुसार राष्ट्रीय अभ्यासक्रम आराखडा जाहीर केला आहे. मात्र, प्रत्येक राज्याने आपल्या स्थानिक परिस्थिती लक्षात घेऊन राज्य अभ्यासक्रम आराखडा तयार करण्याच्या सूचना दिल्या आहेत. महाराष्ट्राने बालवाटिका ते दुसऱ्या वर्गासाठीचा आराखडा तयार केला आहे.
अंगणवाडीच्या पुस्तकांसाठी प्रतीक्षा: NEP-2020 नुसार पूर्व-प्राथमिक ते इयत्ता दुसरी हा शिक्षणाचा पायाभूत स्तर मानला गेला आहे. अंगणवाडीला बालवाटिका संबोधण्यात आले आहे. बालवाटिका एक, बालवाटिका दोन, बालवाटिका तीन तसेच इयत्ता पहिली व इयत्ता दुसरी या पाच वर्गांसाठीचा अभ्यासक्रम आराखडा SCERT ने तयार केला आहे.
महत्त्वाचे मुद्दे:
- महाराष्ट्रातील शालेय अभ्यासक्रम लवकरच बदलणार.
- तिसरी ते बारावीपर्यंतच्या वर्गांसाठी नवीन अभ्यासक्रम आराखडा.
- राज्यातील स्थानिक परिस्थिती लक्षात घेऊन आराखडा तयार.
- बालवाटिका ते दुसरी इयत्तेच्या अभ्यासक्रमाचे नियोजन.
- अंगणवाडी पाठ्यपुस्तके लवकरच उपलब्ध होणार.
विद्यार्थ्यांसाठी नवे आव्हान
नवीन अभ्यासक्रमामुळे विद्यार्थ्यांना नवे आव्हान मिळणार आहे. अभ्यासक्रमात समाविष्ट होणाऱ्या नव्या विषयांमुळे त्यांच्या ज्ञानात वाढ होईल. तंत्रज्ञानाचा अधिक वापर करण्याच्या दृष्टीनेही हे बदल उपयुक्त ठरतील. शिक्षण पद्धतीत होणारे हे बदल विद्यार्थ्यांना अधिक सर्जनशील आणि आत्मनिर्भर बनवण्यासाठी मदत करतील.
शिक्षकांची भूमिकाही महत्वाची
अभ्यासक्रम बदलल्यामुळे शिक्षकांनाही नवे प्रशिक्षण आणि मार्गदर्शन आवश्यक आहे. SCERT आणि राज्य सरकारने शिक्षकांसाठी विविध कार्यशाळा आयोजित केल्या आहेत ज्यामध्ये त्यांना नव्या पद्धती शिकवल्या जातील. यामुळे शिक्षकही विद्यार्थ्यांना नवीन पद्धतीने शिकवण्यासाठी सुसज्ज होतील.
पालकांच्या सहकार्याची गरज
अभ्यासक्रम बदलल्यानंतर पालकांची भूमिकाही महत्त्वाची ठरते. विद्यार्थ्यांना नव्या अभ्यासक्रमाची ओळख करून देण्यासाठी पालकांनीही त्यांच्या शिक्षणात सक्रिय सहभाग घ्यावा. त्यांच्या मुलांना घरीही अभ्यासात मदत करावी आणि आवश्यक तेवढे मार्गदर्शन द्यावे.
सर्वांगीण विकासाचा उद्देश
NEP-2020 अंतर्गत नव्या अभ्यासक्रमाचे मुख्य उद्दिष्ट म्हणजे विद्यार्थ्यांचा सर्वांगीण विकास करणे. शैक्षणिक ज्ञानासोबतच विद्यार्थ्यांच्या शारीरिक, मानसिक आणि सामाजिक विकासावरही भर दिला जाणार आहे. यामुळे विद्यार्थी एकत्रितपणे चांगले नागरिक बनण्यासाठी तयार होतील.
भविष्यातील संधी
नव्या शिक्षण धोरणामुळे विद्यार्थ्यांना जागतिक स्तरावर अधिक संधी उपलब्ध होतील. नवीन तंत्रज्ञान, नवीन विषय आणि नवीन शिक्षण पद्धती यामुळे महाराष्ट्रातील विद्यार्थी जागतिक स्तरावर स्पर्धा करण्यास सक्षम होतील. शिक्षण क्षेत्रात होणारे हे बदल विद्यार्थ्यांसाठी एक उत्तम भवितव्य घडवतील.